کل محمد خان ده بزرگی

کل محمد خان ده بزرگی: گفت و گو با خانم پروین ده بزرگی درباره زندگی و خدمات پدرش مرحوم کربلائی محمد خان ده بزرگی / دکتر محمد مهدی مرادی خلج / محمد ناصر قشقائی / اسماعیل نورزاده بوشهری / فاطمه نجفی کشکولی

محمد خان ده بزرگی فرزند رستم به سال 1287 در شیراز، دروازه اصفهان متولد شد ایشان خواهر زاده علی اکبر ده بزرگی (خردل) است که بعد از فوت مشهدی علی اکبر (خردل) مرحوم کربلائی محمد خان ده بزرگی جانشین وی گردید و لقب کلانتر ده بزرگی به ایشان داده شد.

دکتر مرادی خلج می نویسد پس از فوت علی اکبر (خردل) به سال 1315 کلانتری طایفه و محله ده بزرگی به عهده خواهر زاده اش محمد ده بزرگی که از فعالان سیاسی شیراز پس از شهریور 1320 است قرار گرفت.

محمد خان ده بزرگی در دوران زندگی سیاسی خویش مردی سرشناس و مردم دار، راستگو و پایدار در برابر ناملایمات زندگی بوده است. ناصرخان قشقائی درباره وی می نویسد این شخص یکی از اشخاص با حقیقت و صمیمی است که در این دوره کمتر مانند ایشان پیدا می شود.

محمد خان ده بزرگی از دوستان برادران قشقائی (ناصر خان و خسرو خان) به شمار می رفت و همواره دوشادوش آنان در مسائلی سیاسی فارس به ویژه نهضت جنوب شرکت داشت و یکی از مهره های سیاسی نهضت به شمار می آمد.

این نهضت به رهبری خوانین ایل قشقائی در تابستان 1325 علیه دولت مرکزی تدارک دیده شده بود، هدف عمده این نهضت اعتراض به حضور رهبران حزب توده در کابینه دولت وقت و همچنین نابسامانی های سیاسی و اقتصادی جنوب کشور بود و توانست تأثیرات عمده ای بر تحولات سیاسی روزگار خود بگذارد……